Les 1 - Werken
Werken als doel of middel?
Werk, wat houd werk nou eigenlijk in? Iedereen op de wereld werkt en verricht arbeid. Maar wat heeft het voor betekenis? In Nederland werken de meesten van hun 15e tot 65e levensjaar, dit is heel vanzelfsprekend en je staat er eigenlijk nooit bij stil. Maar werk houdt ons bezig, en dankzij arbeid blijven we met zijn allen leven.
Wat is werk?
Veel verschillende bezigheden kunnen worden verstaan onder werk(arbeid). Maar wanneer kan werk nou worden herkent?
Werk is iedere menselijke bezigheid die verricht wordt met:
- een bepaalde inspanning.
- gebruik van je capaciteiten.
- behulp van gereedschappen, machines etc...
- maatschappelijke behoefte.
- het doel een product of een dienst te leveren.
Als aan een van deze punten wordt voldaan kan je zeggen dat je bezig bent met werken ofwel arbeid te verrichten.
Maar waarom werken mensen?
Er zijn verschillende redenen waarom mensen werken. De meeste mensen werken om geld te verdienen. Dankzij hun werk hebben ze geld om voor zichzelf te zorgen. Veel mensen die werken, zijn financieel zelfstandig. Dat betekent dat ze niet afhankelijk zijn van anderen voor geld: materiële functies van werk:
- inkomen
- economische onafhankelijkheid

Voor het meeste werk wordt namelijk een bepaald inkomen betaalt, hiervan kan men een bestaan opbouwen en het zorgt tegelijkertijd voor economische onafhankelijkheid.
Geld verdienen is niet de enige reden dat mensen werken er zijn ook immateriële functies van werk:
- werk biedt een bepaalde sociale status
- het biedt sociale contacten
- het is een zinvolle tijdsbesteding
- men kan zich ontplooien in zijn/haar werk
- Werk geeft mensen structuur
- Ook zorgt werk voor zelfwaardering en respect.
Het verschilt per persoon hoe belangrijk zij hun werk vinden. Sommige mensen vinden dat ze pas meetellen als ze een betaalde baan hebben. Als ze geen werk zouden verrichten, zouden ze zich nutteloos voelen. Anderen vinden werk minder belangrijk. Ze vinden dat werken niet het hoofddoel in het leven is. Ze zijn van mening dat ze werken om te leven en niet leven om te werken.
Je kunt arbeid onderverdelen in betaalde en onbetaalde arbeid. Betaalde arbeid is werk waarvoor je een vergoeding krijgt. In de meeste gevallen is deze vergoeding het loon. Als je werkt voor een werkgever en daar loon voor ontvangt, ben je in loondienst. De vergoeding voor betaalde arbeid kan ook een vergoeding in natura zijn. In het geval van een vergoeding in natura, wordt er betaald met producten of diensten. Voorbeelden van loon in natura zijn een auto van de zaak die je ook privé mag gebruiken, korting op bedrijfsproducten en door de werkgever betaalde kinderopvang. Het loon of de vergoeding in natura vormt de tegenprestatie voor de verrichte arbeid.
Bij onbetaalde arbeid is er geen sprake van betaling van loon of betaling in natura. Voorbeelden van onbetaalde arbeid zijn huishoudelijk werk en het verzorgen van familieleden of vrienden.
Vrijwilligerswerk is ook een vorm van onbetaalde arbeid. Sommige mensen werken als vrijwilliger, omdat ze vinden dat de organisatie waar ze voor werken of het werk dat ze doen, een belangrijke rol speelt in de samenleving. Sommige vrijwilligers doen vrijwilligerswerk naast hun betaalde baan, bijvoorbeeld door in het weekend als vrijwilliger bij een sportclub te werken. Soms krijg je voor vrijwilligerswerk een onkostenvergoeding, bijvoorbeeld een reiskostenvergoeding of lunch op je werk. Toch noem je dit onbetaalde arbeid.
Arbeid kan worden onderverdeeld in formele en informele arbeid. Formele arbeid is werk dat door de overheid wordt geregistreerd. Onder formele arbeid valt al het werk waarover belasting wordt betaald. Als je in loondienst bent, verricht je formele arbeid. Ook een ondernemer betaalt belasting en verricht formele arbeid. Vrijwilligerswerk bij een organisatie die geregistreerd staat bij de overheid is een vorm van formele arbeid. Een stage valt ook onder formele arbeid.

Onder informele arbeid vallen alle activiteiten die niet geregistreerd zijn en waarover geen belasting wordt betaald. Veel onbetaald werk, zoals het verbouwen van je eigen huis of het verzorgen van een zieke buurvrouw is informele arbeid. Ook zwartwerk is een vorm van informele arbeid. Zwartwerken is werk waarvoor wel loon wordt uitgekeerd, maar waarover geen belasting wordt betaald. Vaak wordt contant betaald voor zwartwerken. Officieel is zwartwerken verboden.
Volgens de vakbond is zwartwerken niet altijd verstandig. Zo ben je ais je zwartwerkt niet verzekerd tegen ziekte of ongevallen op het werk. Ook weet je nooit zeker of je je maandloon wel krijgt uitbetaald. Jeroen de Glas van de vakbond: 'Cashen is misschien leuk en aardig, maar je bent de sigaar als je ziek wordt, een ongeluk krijgt of een boete moet betalen.'
Maak jouw eigen website met JouwWeb